Tips van Sander Turnhout

Meer informatie over het wat grotere verhaal over hoe wij ons als mensen ontwikkeld hebben als waarnemer / verzamelaars:

Het verhaal van de renjagers is mooi en toegankelijk geboekstaafd door Chris McDougall https://www.chrismcdougall.com/born-to-run/. Zijn tedtalk is ook zeer de moeite waard: https://youtu.be/b-iGZPtWXzE 

Het verhaal over hoe wij door renjacht niet alleen ons lichaam maar ook ons brein ontwikkeld hebben vindt u hier: https://www.researchgate.net/publication/260135426_The_Art_of_Tracking_The_Origin_of_Science Het boek heb ik nooit ergens (te koop) gevonden maar je kunt het downloaden als PDF. 

Als je meer wil meekrijgen van wat de belevingswereld van jager verzamelaars zou kunnen zijn, kijk dan de documentaire van Wernor Herzog ‘Cave of forgotten dreams’. Hier in de gratis versie op youtube, https://www.youtube.com/watch?v=Ki8lcjDSYjI Niet iedereen kan tegen zijn stemgeluid maar de beelden zijn prachtig. 

Een kritische historische analyse van de agrarische revolutie is na te lezen in Seeing like a State https://www.theguardian.com/books/2017/nov/25/against-the-grain-by-james-c-scott-review 

Van het Gilgamesj verhaal bestaan veel vertalingen – er is geen A tot Z kleitablet bekend maar er zijn verschillende fragmenten gevonden. Daarom zijn er verschillende lezingen en omdat er ook Bijbelse analogieën in zitten met de zondvloed en andere zaken is er ook wel wat ruzie over hoe de details geduid moeten worden. Maar via de bibliotheek is er redelijk overzicht: https://www.bibliotheek.nl/catalogus.catalogus.html?d=dcterms%3Asubject%7CGilgamesj-epos 

Karin Armstrong geeft in ‘De heilige natuur’ een mooie analyse hoe we via spiritualiteit onze connectie met natuur kunnen herstellen https://www.singeluitgeverijen.nl/querido/boek/de-heilige-natuur/ en om dat te kunnen doen bespreekt ze de verschillende relaties van verschillende religies met natuur. 

Over de wetenschappelijke revolutie zijn bibliotheken vol geschreven maar ‘The Scientific Revolution’ van Shapin is er eentje die juist aandacht heeft voor de geleidelijke overgang. De Nederlandstalige gedichten zijn veel via de DBNL.nl te vinden; lees bijvoorbeeld eens ‘van de zee’ van Willem Kloos, ‘domweg gelukkig in de dapperstraat’ van JC Bloem en ‘denkend aan Holland’ van Hendrik Marsman. Ook van de Kleine Johannes is het auteursrecht inmiddels vervallen https://www.dbnl.org/tekst/eede003klei02_01/eede003klei02_01.pdf maar daar zijn antiquarisch mooie uitgaves van te vinden waarin het verschil tussen lyrische natuur en lompe beschaving goed in de tekeningen naar voren komt.  

Het clipje van David Bowie is hier te bekijken https://www.youtube.com/watch?v=eszZfu_1JM0 en het essay van Walter Benjamin is hier na te lezen: https://www.sfu.ca/~andrewf/CONCEPT2.html 

De verschillende visies op natuur zijn beschreven in ‘De natuur als beeld, in religie, filosofie en kunst’ van Matthjis Schouten maar misschien is dit interview http://www.agrapen.nl/Op%20Pad/Landschap%202010%201%20Matthijs%20Schouten.pdf een mooi opstapje. 

Voor de grote sprong voorwaarts in het begrijpen van onze natuurlijke leefomgeving moeten we zijn bij Suzanne Simard https://www.trouw.nl/verdieping/bosecoloog-suzanne-simard-wie-bomen-niet-vermenselijkt-richt-schade-aan~b51995f8/ 

Zelf waarnemer of verzamelaar worden?  
Praktische tips

Op plantaardigheden.nl https://plantaardigheden.nl/aardig/aardigheden/kruidenboeken11.htm#clusius is het kruidenboek van Carolus Clusius te vinden – en heel veel meer historische bronnen. Van Swammerdam heeft een goed lemma op wikipedia maar de tekst van de natuurbijbel vindt u hier: DBNL.nl https://www.dbnl.org/tekst/swam001bybe01_01/swam001bybe01_01_0010.php 

Via de site van de Nederlandse Entomologische Vereniging (https://nev.nl/) vinden jullie niet alleen activiteiten en onderzoek maar de bibliotheek is ook het vermelden waard. Op https://www.eis-nederland.nl/ vindt u allerhande soortzoekers die kunnen helpen bij het op naam brengen van insecten.  

Op www.natuurtijdschriften.nl kunt u alle jaargangen van de Levende Natuur – en veel andere tijdschriften – nalezen. Bent u jong of kent u jongeren, breng ze dan in contact met de Nederlandse Jeugdbond voor Natuurstudie (www.njn.nl)  

Het verhaal over de ontwikkelingen binnen de naoorlogse natuurbescherming is mooi geboekstaafd in ‘En dan, wat is natuur nog in dit land?’ van Henny vd Windt. Antiquarisch nog te krijgen maar ook op te halen als PDF https://pure.rug.nl/ws/portalfiles/portal/14515060/natuur.PDF 

Als u of uw initiatief praktisch aan de slag wil, meldt u dan bij het Deltaplan Biodiversiteitsherstel https://www.samenvoorbiodiversiteit.nl/ of natuurlijk bij een van de landschapsondersteuningsploegen van www.landschappen.nl 

Op www.naturetoday.nl kunt u zich abonneren op allerhande nieuws uit de natuur, over activiteiten maar ook over waarnemingen en andere nieuwtjes en op Toekomst voor de Natuur vindt u een interessante podcast: https://open.spotify.com/show/5nRMszOolV0pwr0JTmWxnD 

As u liever naar buiten gaat, kijk dan op www.knnv.nl/afdelingen of www.ivn.nl/afdelingen of er een actieve groep bij u in de buurt is waar u een kijkje zou kunnen nemen. 

En voordat we u helemaal dichtgeplamuurd hebben met informatie ook nog een aantal dingen over het doen van waarnemingen.  

Invoeren van waarnemingen in de Nationale Databank Flora en Fauna kan direct via https://www.ndff.nl/invoer/ - alleen validatoren zien dan wat u invoert. Het kan ook via www.waarneming.nl – daar zijn de waarnemingen standaard openbaar en zijn er veel meer tools en functies beschikbaar.  

De belangrijkste is ObsIdentify https://play.google.com/store/apps/details?id=org.observation.obsidentify&hl=en&gl=US die helpt u met op naam brengen van waarnemingen maar bouwt aan de achterkant ook een enorme fotodatabase op van soorten en kenmerken. 

Op www.verspreidingsatlas.nl kun je net als op waarneming invoeren en raadplegen maar het is anoniem en er ligt meer nadruk op waarnemingen via structuren zoals streeplijsten. Een aantal van deze dingen komt verderop in de cursus aan bod. 

Belangrijke functie is het overzicht terreinen https://www.verspreidingsatlas.nl/vergunningen/ zodat je in contact kunt komen met beheerders als je ergens iets meer wil doen dan waarnemingen alleen.  

Op www.tuintelling.nl kun je een account aanmaken en je eigen tuin gaan onderzoeken en anderen uitnodigen om tuinen en ervaringen te delen. Ervaring delen over waarnemingen en over deze cursus kan ook op de facebookgroep https://www.facebook.com/groups/229281588931195 voor (oud)deelnemers aan de cursus. 

Op www.netwerkecologischemonitoring.nl vind je een overzicht van gestructureerde telprojecten die gebruikt worden om te rapporteren over het natuurbeleid. Op www.clo.nl vind je een duizelingwekkende hoeveelheid informatie en indicatoren die – waar het gaat om planten en dieren – vaak gebaseerd zijn op data uit het NEM.